• Hợp đồng lao động
• Giờ làm việc
• Tiền lương
• Thời gian thử việc
• Mất việc hoặc thay đổi công việc
• Thời gian bảo vệ
• Đăng ký tại sở lao động
• Tôi có quyền lợi gì với tư cách là người lao động
• Bảo hiểm y tế và xã hội của người lao động
• Thỏa thuận thực hiện ngoài quan hệ lao động

Hợp đồng lao động

Tôi đã tìm được việc làm, tôi muốn ký kết hợp đồng lao động

Hợp đồng lao động luôn luôn phải được ký kết bằng văn bản! Nếu bạn ký hợp đồng lao động với chủ lao động, giữa bạn và chủ lao động phát sinh quan hệ lao động. Hãy luôn luôn yêu cầu chủ lao động một bản hợp đồng lao động cho bạn và hãy chỉ ký hợp đồng mà bạn hiểu! Hãy giữ gìn tất cả mọi giấy tờ cẩn thận!

Lời khuyên: Bạn là người nước ngoài và bạn có cần dịch và giải thích nội dung hợp đồng lao động của mình hay cần kiểm tra hợp đồng trước khi ký? Hãy tận dụng dịch vụ tư vấn pháp lý miễn phí từ các trung tâm hội nhập và các tổ chức phi lợi nhuận phi chính phủ.

Hợp đồng lao động cần có những gì?

Hợp đồng lao động cần bao gồm: 1) thể loại công việc – bạn sẽ làm công việc gì cho chủ lao động, 2) bạn sẽ làm việc ở đâu và 3) khi nào bạn bắt đầu vào làm việc. Nếu một trong những dữ liệu này thiếu thì hợp đồng lao động không có giá trị và quan hệ lao động không phát sinh. Quy tắc này áp dụng cho cả công dân Séc và người nước ngoài.

Tiếp theo bạn nên quan tâm đến những thông tin sau trên hợp đồng:

• thời gian làm việc – bạn sẽ làm việc từ mấy giờ đến mấy giờ,
• mức lương và khi nào bạn sẽ nhận được lương,
• bạn có thời gian thử việc không,
• chủ lao động sẽ bồi thường cho bạn như thế nào khi bạn làm quá giờ,
• số ngày nghỉ phép,
• bạn sẽ đi công tác trong những điều kiện như thế nào v.v..

Hợp đồng lao động có thời hạn/vô thời hạn (Pracovní smlouva na dobu určitou/neurčitou)

Trong hợp đồng sẽ ghi thời hạn của hợp đồng. Nếu dữ liệu này không được đưa ra có nghĩa là hợp đồng vô thời hạn. Chủ lao động chỉ có thể đưa hợp đồng có thời hạn cho bạn ba lần liên tiếp (lâu nhất cho thời gian ba năm), sau đó bạn phải nhận được hợp đồng vô thời hạn (ngoại trừ những người lao động theo mùa).

Thời gian làm việc (Pracovní doba)

Công việc toàn thời gian tại CH Séc là 40 tiếng một tuần. Bạn cũng có thể thỏa thuận với chủ lao động để làm việc bán thời gian částečný úvazek, tuy nhiên, với công việc bán thời gian, tiền lương cũng bị giảm xuống.

Làm việc theo ca

Người sử dụng lao động quyết định thời gian bắt đầu và kết thúc giờ làm việc và lịch làm việc. Người sử dụng lao động có nghĩa vụ chuẩn bị một lịch làm việc bằng văn bản về giờ làm việc hàng tuần và thông báo với người lao động, thường là trước hai tuần.

Nếu người lao động thay phiên nhau sau 12 giờ trong 24 giờ liên tục thì đó là lịch làm việc hai ca. Tuy nhiên, nếu người lao động thay phiên nhau sau 8 giờ trong vòng 24 giờ liên tục thì đó là lịch làm việc ba ca.

Thời lượng tối đa của một ca là 12 giờ (đối với người chưa thành niên là 8 giờ).

Typ: Trong các nhà máy, bạn có thể gặp phải tình trạng hoạt động ba ca, và trong các cửa hàng, bạn có thể gặp các tuần ngắn và dài xen kẽ.

Lương (Mzda)

Trong hợp đồng lao động thường ghi lương thô, từ đó bạn còn phải trừ đi thuế thu nhập và bảo hiểm y tế và xã hội. Khi làm việc toàn thời gian, mức lương thô trong năm 2024 tối thiểu là 18 900 cua-ron. Mức lương cụ thể và các khoản khấu trừ được ghi trên phiếu lương của bạn. Theo luật bạn không thể nhận lương thấp hơn mức tối thiểu khi làm việc. Lương thường được cấp mỗi tháng một lần. Lương luôn luôn được trả vào tháng sau ngược lại cho tháng trước.

Thời gian thử việc (Zkušební doba)

Bạn có thể thỏa thuận thời gian thử việc trong hợp đồng với chủ lao động nhưng không bắt buộc. Thời gian thử việc được dùng cho mục đích thử xem công việc có phù hợp với mình không và có thể thỏa thuận cho thời gian dài nhất là 3 tháng (6 tháng đối với lãnh đạo). Nếu bạn không hài lòng với công việc, bạn có thể kết thúc công việc bất kỳ lúc nào trong thời gian thử việc. Tương tự như vậy chủ lao động có thể kết thúc mối quan hệ lao động với bạn bất kỳ lúc nào trong thời gian thử việc mà không cần đưa lý do.

Trong thời gian thử việc, có thể bạn sẽ nhận được lương thử việc (nástupní plat) mà sẽ được tăng lên sau thời gian thử việc.

Typ: Bạn có thể tìm thêm thông tin trên trang web của Hiệp hội vì hội nhập và di dân trong phần Luật Lao động tối thiểu dành cho người nước ngoài. https://www.migrace.com/cs/poradna/informace-pro-cizince/obcane-eu-a-jejich-rodinni-prislusnici/zamestnani/zamestnani-eu-minimum

Mất việc hoặc thay đổi công việc tại Cộng hoà Séc

Khi nào chủ lao động có thể sa thải tôi?

Nếu chủ lao động muốn sa thải bạn, họ có thể làm vậy trong một số ít trường hợp cụ thể. Họ có thể sa thải bạn trong trường hợp họ hủy chỗ làm của bạn hoặc bạn không còn đáp ứng được điều kiện bằng cấp để làm ở vị trí đấy nữa, hoặc bạn liên tục vi phạm nghĩa vụ lao động và chủ lao động đã cảnh cáo bạn hai lần bằng văn bản. Chủ lao động chỉ có thể sa thải bạn ngay lập tức trong trường hợp bạn vi phạm kỷ luật lao động nghiêm trọng (ví dụ bạn say xỉn khi đi làm). Quan hệ lao động của bạn cũng có thể bị chấm dứt khi giấy phép cư trú của bạn hết hạn hoặc bị hủy.

Nếu bạn bị sa thải mà không phải do lỗi của mình (ví dụ khi tái cơ cấu), bạn có quyền được bồi thường.

Quan trong: Những thói quen trong công việc ở Cộng hòa Séc có thể sẽ rất khác so với những thói quen ở nước của bạn. Đúng giờ rất quan trọng đối với mối quan hệ tốt đẹp của bạn với chủ lao động, đúng giờ cũng có thể ảnh hưởng đến việc làm của bạn. Tương tự như vậy, không có rượu bia nói chung cũng được áp dụng ở nơi làm việc. Hãy hỏi người chủ lao động hoặc đồng nghiệp mới của mình để biết thêm về thói quen và quy tắc.

Là người nước ngoài làm cách nào để tôi có thể rời bỏ công việc tại CH Séc?

Nếu bạn muốn nghỉ việc, bạn không cần phải có bất kỳ lý do đặc biệt nào để làm như vậy, chỉ cần người sử dụng lao động ký một thỏa thuận chấm dứt hợp đồng, trong đó bạn xác định thời điểm nghỉ việc. Nếu người sử dụng lao động không đồng ý với thỏa thuận, bạn có thể nộp đơn xin nghỉ việc. Trong trường hợp này thời gian kết thúc sẽ là hai tháng.
Tuy nhiên, bạn phải tính khoảng thời gian này từ ngày đầu tiên của tháng tiếp theo. Do đó, tốt nhất nên nộp đơn xin nghỉ việc vào cuối tháng.

Quan trọng: Nếu bạn muốn thay đổi công việc, hãy lên kế hoạch trước. Nếu bạn không có vĩnh trú tại Cộng hòa Séc, bạn phải biết rằng cùng với mất việc thì bạn cũng có thể mất mục đích cư trú tại Cộng hòa Séc về mặt luật cư trú! Nếu cần, hãy sử dụng dịch vụ tư vấn xã hội miễn phí của Trung tâm hội nhập Praha và các tổ chức phi chính phủ phi lợi nhuận.

Thay đổi việc làm của người nước ngoài đối với Bộ Nội vụ Cộng hòa Séc

Nếu bạn là người nước ngoài có thẻ lao động và bạn muốn thay đổi chủ lao động, bạn phải gửi thông báo về việc thay đổi cho Bộ Nội vụ Cộng hòa Séc (Cục chính sách tị nạn và di dân). Bạn sẽ thông báo sự thay đổi trên một mẫu đơn đặc biệt (tất cả các ô phải được điền vào mẫu đơn) và gửi kèm theo các giấy tờ cần thiết (bằng chứng về việc làm, hoặc ngày chấm dứt; hợp đồng lao động; và tuyên bố của chủ lao động rằng người lao động tương lai có đủ trình độ cần thiết để thực hiện công việc). Bạn chỉ có thể bắt đầu làm công việc mới khi Bộ chấp thuận thay đổi.

Bạn phải thông báo muộn nhất là 30 ngày trước khi có kế hoạch thay đổi, trong mối quan hệ việc làm hiện tại. Nếu công việc đã kết thúc thì muộn nhất là 60 ngày kể từ ngày thôi việc. Bộ phải gửi thông báo cho bạn và chủ lao động ngay lập tức (chậm nhất là trong vòng 30 ngày) về việc có cho phép thay đổi hay không. Bộ không còn ban hành quyết định mà chỉ thông tin về việc liệu thông báo có phù hợp hay không và có thể làm việc ở một nơi mới. Nếu thay đổi không được Bộ chấp thuận, thông báo được coi như chưa được nộp, có nghĩa là bạn không thể bắt đầu làm việc cho một chủ lao động mới. Trong trường hợp như vậy, hãy tìm tư vấn pháp lý miễn phí ngay lập tức, vì điều này có thể dẫn đến việc người nước ngoài bị mất cư trú và phải rời khỏi Cộng hòa Séc.

Bạn có thể đảm nhận vị trí mới nếu đáp ứng đủ hai điều kiện: 1) đến ngày được đánh dấu trong đơn là bắt đầu làm việc, đồng thời 2) Bộ đã thông báo cho bạn hoặc chủ dụng lao động của bạn rằng bạn có thể thay đổi công việc .
Quan trọng:  Là người nước ngoài trong thời gian không phải là người lao động phải đóng bảo hiểm y tế thương mại !

Người nước ngoài: đã được tự do tham gia thị trường lao động sẽ chỉ cần thông báo thay đổi (sẽ sử dụng mẫu đơn khác và không cần chờ Bộ phê duyệt) trong vòng 3 ngày kể từ ngày thay đổi.
Trong 2 năm đầu tiên, người nước ngoài có thẻ xanh da trời phải nộp đơn xin đồng ý thay đổi chủ lao động hoặc vị trí công việc của họ, trong vòng 3 ngày kể từ ngày thay đổi.

Thông tin chi tiết hơn về việc thay đổi việc làm của người nước ngoài có thể được tìm thấy trên trang web của Hiệp hội vì hội nhập và di dân và trên trang web của Bộ Nội vụ Cộng hòa Séc.

Đăng ký trên Sở Lao động

Trong trường hợp bạn không có việc làm hoặc mất việc làm và bạn đáp ứng được những điều kiện luật quy định, bạn có thể đăng ký trên Sở Lao động. Sở Lao động cung cấp hỗ trợ khi thất nghiệp, các khóa học tái đào tạo và môi giới việc làm.

Bạn hãy đăng ký lên Sở Lao động cụ thể theo địa chỉ cư trú của bạn!

Thông tin chi tiết trên trang web www.uradprace.cz.

Là người lao động tôi có những quyền lợi gì?

Khi làm quá giờ, làm việc đêm, làm vào cuối tuần và vào ngày lễ quốc gia, bạn có quyền được chủ lao động thưởng thêm. Hoặc bạn có thể được nghỉ bù.

Là người lao động trong quan hệ lao động bạn có quyền nghỉ phép 4 tuần theo luật. Trong thời gian này bạn được trả lương theo thỏa thuận (sau khi làm việc 60 ngày).

Bạn cũng có thể thỏa thuận với chủ lao động để làm việc bán thời gian. Lương của bạn sẽ tương ứng với quan hệ lao động bán thời gian.

Trong trường hợp bạn không thể đi làm vì bị ốm, bác sĩ sẽ viết cho bạn giấy chứng nhận nghỉ ốm, bạn được hưởng chế độ ốm đau, nghĩa là ngay cả trong thời gian mất khả năng lao động bạn vẫn nhận được một phần tiền lương của mình.

Chủ lao động phải cho phép phụ nữ nghỉ đẻ. Thời gian nghỉ đẻ và chăm con kéo dài 28 tuần.

Nếu con bạn bị ốm, bạn có thể ở nhà và chăm sóc con.

Quan trọng: Đừng ngại hỏi về tất cả các quyền lợi và yêu cầu của bạn nếu bạn là người lao động nước ngoài. Bạn nên có những điều kiện như những người lao động khác.

Thông tin chi tiết hơn về quyền lợi việc làm có thể được tìm thấy trên trang web của Hiệp hội vì hội nhập và di dân và trên trang web www.cizinci.cz https://www.cizinci.cz/web/cz/prace1.

Bảo hiểm y tế và xã hội của người lao động

Chủ lao động có nghĩa vụ phải trả bảo hiểm y tế và xã hội cho bạn. Tiền bảo hiểm được trừ theo phần trăm từ lương, một phần của bảo hiểm do chính chủ lao động trả. Tất những người lao động (công dân Séc và người nước ngoài) được tham gia bảo hiểm y tế công cộng.

LỜI KHUYÊN:  Nếu bạn là người nước ngoài và không chắc chắn về các quyền lợi và quyền lợi xã hội của mình, hãy xem các sách hướng dẫn để tải xuống bằng các ngôn ngữ khác nhau từ Trung tâm hội nhập dành cho người nước ngoài. http://www.jobmanual.cz/cs/kde-hledat-praci.html

Thỏa thuận thực hiện ngoài quan hệ lao động

Ngoài quan hệ lao động chính phát sinh từ hợp đồng lao động, người nước ngoài (cũng như công dân Cộng hòa Séc) cũng có thể làm việc trong một mức độ giới hạn trên cơ sở những thỏa thuận sau.

Thỏa thuận công việc (Dohoda o provedení práce – DPP)

Bạn chỉ có thể làm việc 300 tiếng một năm cho một chủ lao động trên cơ sở thỏa thuận công việc. Nếu lương tháng từ thỏa thuận công việc nhiều hơn 10 000 cua-ron, ngoài thuế thu nhập bạn cũng sẽ phải trả bảo hiểm y tế và xã hội.

Thỏa thuận lao động (Dohoda o pracovní činnosti – DPČ)

Ở dạng thỏa thuận này bạn cũng bị hạn chế thời gian làm việc. Bạn chỉ có thể làm việc tối đa một nửa thời gian làm việc một tuần (tức là 20 tiếng) cho một chủ lao động. Bạn phải trả bảo hiểm y tế và xã hội như khi làm việc trong quan hệ lao đồng bình thường.